Hoe schrijf je een onderzoeksverslag?

Laatst schreef ik hoe je het beste een toetsinstructie kunt maken als docent. Maar hoe volg je zo'n instructie op als student? Hoe schrijf je een goed onderzoeksverslag? Zelfs als je een onduidelijke instructie voor je neus hebt liggen, kun je een goed verslag inleveren. Hoe? Door een paar dingen te doen.

In 5 stappen naar een goed onderzoeksverslag

Het schrijven van een verslag kan soms erg overweldigend voelen. Waar begin je? Wat moet je doen? Wat moet er allemaal in een onderzoeksverslag staan? En hoe doe ik dat? Door deze vijf stappen te volgen, schrijf je een onderzoeksverslag waar je docent blij mee is.

1. Maak je doel duidelijk

Wat is het doel van je eindverslag? Wat is je boodschap? Misschien moet je een onderzoeksvraag beantwoorden, jouw mening verduidelijken of een onderzoeksplan maken. Zorg ervoor dat je weet wat je met je verslag wilt bereiken. Houdt dit doel altijd voor ogen.

2. Geef jezelf structuur

Maak voordat je begint een lijst met onderdelen die je in je verslag wil bespreken en moet toevoegen om het doel van je verslag te bereiken. Denk hierbij aan de zogenaamde macrostructuur en microstructuur.

Macrostructuur

Zorg voor een veelzeggende titel en een logische inhoudsopgave. Dat wil zeggen, een logische en gelijkmatige opbouw van hoofdstukken, paragrafen en alinea's. Je hebt een samenvatting, een inleiding, de hoofdstukken, resultaten, conclusies, aanbevelingen, referenties en bijlagen. Ook de lay-out van je verslag helpt mee aan een fijne structuur. Als je verplicht de APA-regels moet volgen, moet je links uitlijnen en de eerste regel van een alinea laten inspringen. Mijn voorkeur heeft echter volledig uitlijnen en een witregel na elke alinea.

Microstructuur

Niet alleen het verslag als geheel, maar ook elk hoofdstuk apart heeft een bepaalde structuur. Elk hoofdstuk begint met een korte inleiding, elke paragraaf behandelt het onderwerp uit de tussenkop en elke alinea gaat over slechts één deelonderwerp. De alinea's hebben een inhoudelijke samenhang. Ze hebben een logische opeenvolging. Door de juiste structuur- en verbindingswoorden te gebruiken, ondersteun je de samenhang en structuur van de tekst. Hierdoor maak je van elke paragraaf en elk hoofdstuk een coherent geheel. Je werkt in elk hoofdstuk toe naar een afsluiting.

De microstructuur volgt grotendeels pas later in je schrijfproces, maar door voor jezelf al tussenkoppen te bedenken, weet je goed welke onderwerpen je gaat bespreken.

3. Denk aan je taalgebruik

Je docent weet dat jij degene bent die het onderzoek heeft gedaan. Dat jij degene bent die het verslag schrijft. Maar toch kun je beter geen ik, jij en we gebruiken. (Beetje afhankelijk van het soort verslag, want soms hoort het wel.) Ook persoonlijke overdenkingen, waardeoordelen en emotionele uitspraken, kun je beter niet gebruiken. Je moet het dus houden op een professionele schrijfstijl. Oftewel: geen spreektaal, informeel taalgebruik en stopwoordjes. Dat betekent echter niet dat je ineens veel moeilijke woorden en complexe constructies moet gebruiken. Een professioneel eindverslag kan ook prima bestaan uit korte zinnen met begrijpelijke woorden.

4. Check je verwijzingen

Je tabellen, figuren en grafieken zijn een meerwaarde voor je verslag. Je moet er echter wel op letten dat je ze goed gebruikt. Zorg ervoor dat ze allemaal een nummer en een titel hebben. En zorg ervoor dat je op de goede manier naar ze verwijst in de lopende tekst. Check of je geen nummers hebt overgeslagen en of alle nummers in je tekst naar de juiste tabel, figuur of grafiek verwijzen.

5. Laat je tekst nalezen

Is je verslag klaar? Vraag dan aan iemand om het te lezen. Begrijpen ze alles wat je zegt? Missen er misschien dingen? Leg je niet genoeg uit? Of leg je juist teveel uit? Zelf zit je zo in je tekst, dat je het misschien niet eens meer ziet. Maar iemand anders kan jou hier goede feedback op geven. Weet dan: feedback is niet persoonlijk bedoeld. Het is bedoelt om je verslag beter te maken. Sta dus open voor de feedback. Heb je moeite met spelling en grammatica? Laat je verslag dan nog even nalezen. Door iemand die je kent, of door een professional, zoals bijvoorbeeld jouwscriptiecoach.nl

Natuurlijk is elk onderzoeksverslag anders. En verschillende studies hebben ook verschillende eisen waar je verslag aan moet voldoen. Maar hoe je een onderzoeksverslag schrijft, is in grote lijnen wel hetzelfde. Met een goed doel voor ogen, een logische structuur, professionele en begrijpelijke taal, correcte verwijzingen en een laatste redactionele check, kom je een heel eind. Succes!

Ja, ik wil betere teksten (en meer)