Hoe schrijf ik een goed artikel - het 11-stappenplan

Artikelen komen in alle soorten en maten. Maar een goed artikel schrijven gaat eigenlijk altijd op dezelfde manier. Of je nu een artikel gaat publiceren op LinkedIn, een blog moet schrijven voor je bedrijf of wilt meedoen aan een verhalenwedstrijd. Het idee is simpel. Je zorgt voor een goed begin, een goed midden en een goed einde. Maar hoe dan? Nou, niet perse in die volgorde! En met nog wat stappen ertussen.

1. Bepaal het doel van je artikel

Wat wil je bereiken met je artikel? Wil je mensen informeren, wil je ze aan het lachen maken, wil je ze overtuigen van jouw standpunt, wil je ze iets leren, wil je ze interesseren voor jouw dienst of product of wil je antwoord geven op een belangrijke vraag? Dit is belangrijk om te bepalen, want als je een doel hebt, kun je ook een route uitstippelen. Het is handig om te weten waar je heengaat. Dat maakt het makkelijker om te bepalen wat je moet schrijven. Anders dool je zomaar wat in het rond. Met een doel voor ogen weet je ook welke wegen je níet in moet slaan, oftewel, waar je niet over gaat schrijven. Zo geef je jezelf houvast.

2. Houd in je hoofd voor wie het artikel is bedoeld

Voor wie schrijf je het artikel? Voor directeuren, voor pubers, voor alle medewerkers van je bedrijf, voor potentiële klanten? En in het laatste geval, wat voor soort mensen zijn je potentiële klanten eigenlijk? Het is een goed idee om altijd een specifiek iemand in je hoofd te hebben voor wie je schrijft. Gebruik hiervoor dezelfde tool die wordt ingezet bij storytelling: creëer een persona. Doe onderzoek naar of bedenk zelf een persoon voor wie je gaat schrijven. Welke taal gebruikt jouw persona, waar woont hij, wat is zijn karakter, waar verlangt hij naar, hoe wil hij benaderd worden, wat is zijn belevingswereld. Houdt deze persoon in je hoofd, of spreek deze persoon in je artikel direct aan.

3. Bedenk de vorm van het artikel

Waarschijnlijk heb je al wel een idee wat voor soort artikel je gaat schrijven. Dat heeft ook te maken met het doel van je artikel. Maar je kunt altijd nadenken welke mogelijkheden er nog meer zijn. Soorten artikelen zijn bijvoorbeeld een nieuwsbericht, reportage, stappenplan, interview, achtergrondartikel, recensie, handleiding, blog of onderzoeksartikel. Bedenk wat je wilt vertellen en op welke manier dit het meest aantrekkelijk uit de verf zal komen.

4. Start met de titel en ondertitel

Zo. De basics heb je bedacht. Nu kan het schrijven beginnen. Nouja, bijna dan. Zet eerst een concept van je titel en eventuele ondertitel op papier. Dat wat als eerste bij je opkomt. De titel zal je onderwerp zijn en de eventuele ondertitel geeft nog extra uitleg. Je titel en ondertitel moeten mensen interesseren om verder te lezen. Een belangrijk onderdeel dus, en dat voor zo'n klein stukje tekst! In een paar woorden wil je laten weten waar je artikel over gaat en waarom mensen het zouden moeten lezen. Maar zo'n zware taak willen we nu nog niet op onze schouders. Zet gewoon snel een titel neer en hier komen we later nog op terug.

5. Schrijf een pakkend intro

Net als de titel en de eventuele ondertitel moet je intro van vele markten thuis zijn. Een intro moet je lezers uitdagen om verder te lezen. Dit kun je op verschillende manieren bewerkstelligen. Bijvoorbeeld door aan te geven dat je een oplossing gaat bieden voor hun probleem, door een verhaal te beginnen waar ze het vervolg van willen weten of door simpelweg een intrigerende uitspraak te doen of een herkenbaar pijnpunt te benoemen. Ook hier gebruik je de lessen van storytelling: maak het persoonlijk. Vertel een verhaal met een personage waarin je lezer zich kan verplaatsen, of een verhaal dat inspeelt op het wereldbeeld van je lezer. Geef aan wat je lezers aan jouw artikel zullen hebben.

6. Zet de globale lijnen op papier

Het is handig als je voor je artikel in grote lijnen een opbouw bedenkt waarin je de globale lijnen van je artikel in de gaten houdt. De meest gebruikte volgorde is intro, kernboodschap, uitleg, conclusie. In de uitleg kun je, afhankelijk van de vorm van je artikel, dingen kwijt als voordelen, nadelen, argumenten en voorbeelden. Bij het maken van een opbouw bedenk je welke deelonderwerpen je allemaal wilt behandelen. Deze kun je in steekwoorden opschrijven. Dan komt er wanneer je gaat schrijven als vanzelf structuur in je artikel. Per alinea behandel je één deelonderwerp. Deze kun je eventueel inleiden met een tussenkopje. De steekwoorden helpen je hierbij.

7. Schrijf de rest van je artikel

Als je hebt nagedacht over de opbouw, is het daadwerkelijke schrijven eigenlijk bijna een invuloefening. Je weet al precies wat je wilt schrijven, voor wie, hoe en met welke voorbeelden. Je intro had je al geschreven, dus nu volgt de kernboodschap, waarin je verder gaat met waar je in je intro op gezinspeeld hebt. Je behandelt bijvoorbeeld de oplossing van een probleem, je geeft antwoord op een vraag, of geeft een verklaring voor het benoemde pijnpunt. Bedenk wat hierbij de juiste toon is. Luchtig, zakelijk, met humor? Spreek je je lezer aan met u of met jij? Zorg er altijd voor dat wat je schrijft begrijpelijk is. Schrijf zo concreet en helder mogelijk, houd je alinea's kort en gebruik voldoende witregels.

8. Schrijf de afsluiting

In de afsluiting moet je aangeven dat je je doel bereikt hebt. Je knoopt alle losse eindjes aan elkaar en je pakt terug op wat je in je intro gevraagd of beloofd hebt. Je kunt niet ineens nog iets nieuws gaan vertellen. Het is de bedoeling dat je in de laatste alinea de tekst afrondt.

9. Controleer je 'call-to-action'

Wil je dat je lezer nog iets doet? Iets koopt, zich afvraagt of hij het met je eens is, je artikel deelt op social media, of nog iets anders? Neem dit dan expliciet in je afsluiting op. Zonder jouw overduidelijke vraag om actie te ondernemen, gaat je lezer namelijk gewoon verder waar hij gebleven was, zonder te doen wat jij wilt. Hier kun je eigenlijk niet duidelijk genoeg in zijn. Mensen zullen altijd (soms onbewust) hun best doen om jouw vraag te beantwoorden of opdracht uit te voeren. (Wat zou jij doen? Meld je gratis aan! Ben jij het hiermee eens? Schrijf je meteen in! Heb jij hier een goed voorbeeld van? Vond je dit artikel leuk, deel het dan op LinkedIn!)

10. Herschrijf je titel en ondertitel

Zo, we gaan weer terug naar je titel en intro. Sluiten deze aan bij het doel van je artikel? Leggen ze goed genoeg uit waar het artikel over gaat en wat de reden is dat mensen het zouden moeten lezen? Zou je het artikel zelf lezen, als je deze titel zou tegenkomen op sociale media? Is de aansprekend, nodigt hij uit om verder te lezen? Kun je de titel misschien nog wat inkorten? Vaak komt een goede titel pas bij je naar boven als het gehele artikel af is, maak daar nu gebruik van.

11. Redigeer, optimaliseer en corrigeer

Laat je artikel even liggen, hoe enthousiast je nu ook bent. Al is het maar een ochtend. Daarna kun je er nog even met een frisse blik doorheen om dingen aan te vullen en te corrigeren. Maak je bijvoorbeeld gebruik van een 'tergende tangconstructie' of 'onlogische opsomming'? Kijk of de opbouw logisch is, of de paragrafen niet te lang zijn, of er geen open eindjes meer zijn, of er wellicht tussenkopjes nodig zijn en of het gewoon lekker leesbaar is. Maak je waar wat je belooft? Dan is je artikel nu klaar!

Ja, ik wil betere teksten (en meer)