B1-teksten en B1-schrijven bestaan niet. Maar hoe onmeetbaar B1 ook is, het doel staat fier overeind, namelijk begrijpelijke taal gebruiken.
De onzin van B1
Of je het nu over B1-teksten of B1-schrijven hebt, beide dingen bestaan eigenlijk niet. Want B1 gaat in de oorsprong over mensen. Of mensen een B1-niveau beheersen. Oftewel hoe goed die persoon is met taal. Met een vreemde taal nog wel. Want zo is het begonnen.
De zes taalniveaus van het Europees Referentiekader zeggen iets over het niveau van mensen die een nieuwe Europese taal leren. Als beginner krijg je de stempel A1 of A2, met B1 en B2 kun je een redelijk gesprek voeren en als je gestegen bent tot niveau C1 of C2, beheers je de taal op hoog niveau. Zo hoog, dat je zou kunnen doorgaan voor iemand die de taal als moedertaal heeft. Maar daar zit het 'probleem', want niet iedereen heeft in zijn eigen moedertaal een even hoog taalniveau. Dat is mede afhankelijk van je opleidingsniveau.
Toch is de term B1-schrijven tijdens de laatste twintig jaar beroemd danwel berucht geworden. Je kunt op internet vele artikelen vinden die kritiek geven op B1. Dit artikel met 5 argumenten om niet te streven naar tekst op B1-niveau zet vijf van die kritieken op een rij.
De zin van B1
Maar toch, hoe onmeetbaar B1 ook is, het doel blijft hetzelfde, namelijk begrijpelijke taal gebruiken in teksten. En daar kun je toch alleen maar achter staan? Uiteindelijk is B1 ook maar gewoon een term. Want hoe lacherig sommige mensen ook over B1 doen, of hoe belachelijk ze het vinden, de boodschap is krachtig: Denk na over wat je opschrijft. Niet alles wat jij belangrijk vindt, ís belangrijk. Kun je woorden weghalen, doe dat dan. Schrijf actief. Geef antwoord op de vraag van de lezer.
Een van de redenen dat het herschrijven van gemeentelijke teksten meer tijd kost, is vanwege het checken 'of bepaalde woorden wel B1 zijn'. Dat kun je doen met de woordenchecker ishetb1.nl. Wederom, dit wordt door sommige mensen belachelijk gemaakt, maar het werkt wél. Je levert simpelere teksten af. Teksten die de meeste mensen zullen begrijpen. Want schrijven met je gezonde verstand is een leuk advies, maar het kan nooit kwaad om daar een korte checklist voor te hebben liggen.
De tekst die je net gelezen hebt, is ook zeker niet B1. Ik heb geen enkel woord gecheckt. Maar ik kan je nu al zeggen dat 'onmeetbaar', 'beheersen', 'opleidingsniveau' en 'danwel' waarschijnlijk niet worden aangemerkt als B1. En 'aangemerkt' ook niet. Maar zoals ik al schreef in mijn blog Tekstschrijver per woord betalen, makkelijk schrijven is best moeilijk. Lastig vooral. Want het is niet ingewikkeld, maar wel tijdrovend.
Begrijpelijk schrijven (B1 of niet)
Wil je ook kortere, duidelijkere teksten schrijven, denk dan aan deze checklist.
- Schrijf korte, actieve zinnen
- Doe niet aan 'mooischrijverij', laat woorden weg die niets toevoegen
- Gebruik simpele woorden (check ze eventueel)
- Zet het belangrijkste vooraan in de tekst
- Houd de alinea's kort
- Gebruik tussenkopjes die iets zeggen over de alinea die erna komt
Een paar voorbeelden
Niet: Aan de uitvoering van dit project zijn de nodige kosten
verbonden.
Wel: Dit project kost 2 miljoen euro.
Niet: Uw mail betreffende de vele achtergelaten fietsen zal zo
spoedig mogelijk worden verwerkt.
Wel: We beantwoorden uw mail over de vele achtergelaten fietsen
binnen twee weken.
Niet: De vergunning kan worden aangevraagd bij de afdeling
X.
Wel: U vraagt de vergunning aan bij afdeling X.
Dus, of je nu bij kamp zin of onzin hoort, lees nog eens na wat je geschreven hebt!
